พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ คุณแม่เชื่อม พึ่งเกตุ ณ เมรุวัดเกด อ.บางกรวย จ.นนทบุรี เมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม 2505
รวบรวมโดย น.ส.กุลทรัพย์ ชื่นรุ่งโรจน์ ปกอ่อน กระดาษธรรมดา หนา 83 หน้า

***ปกมีรอยถลอกแหว่งเล็กน้อยตามภาพ,กระดาษเหลืองเล็กน้อย***

\"หนังสือบทกวีนิราศนี้ อธิบดีกรมศิลปากรได้ขอแรง น.ส.กุลทรัพย์ ชื่นรุ่งโรจน์ หัวหน้าแผนกอักษรศาสตร์และวรรณคดี กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ ให้ช่วยรวบรวมบทร้อยกรองของกวีคนสำคัญที่แต่งพรรณนาถึงสถานที่สองฝั่งน้ำ ตั้งแต่ลำคลองบางกอกน้อยถึงบางใหญ่ขึ้นไว้ แล้วตีพิมพ์เป็นคู่มือแก่ผู่ร่วมวรรณคดีสัญจร ตามที่กรมศิลปากรนำชมคลองบางกอกน้อย บางใหญ่ และไปออกแม่น้ำเจ้าพระยาตอนตรงข้ามตลาดขวัญ เมื่อเดือน ตุลาคม 2504 ...
กวีหลายท่านที่ได้เดินทางผ่านเส้นทางนี้ แล้วเกิดความบันดาลใจให้สร้างวรรณคดีประเภทนิราศอันไพเราะไว้หลายเรื่อง เช่น
1.กำศรวลศรีปราชญ์ (โคลง) ของ ศรีปราชญ์ สมัยอยุธยา
2.นิราศพระประธม (โคลง) ของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงวงษาธิราชสนิท แต่งเมือ่ พ.ศ.2377 สมัยรัตนโกสินทร์
3.นิราศพระแท่นดงรัง (กลอน) ของนายมี แต่งเมื่อ พ.ศ.2379 สมัยรัตนโกสินทร์
4.นิราศสุพรรณ (โคลง) ของสุนทรภู่ แต่งเมื่อ พ.ศ.2384 สมัยรัตนโกสินทร์
5.นิราศพระประธม (กลอน) ของสุนทรภู่ แต่งเมื่อ พ.ศ.2385 สมัยรัตนโกสินทร์
6.นิราศสุพรรณ (กลอน) ของนายมี แต่งเมื่อ พ.ศ.2387 สมัยรัตนโกสินทร์
7.นิราศพระปฐม (กลอน) ของหลวงจักรปาณี (ฤกษ์) เข้าใจว่าแต่งราว พ.ศ.2417 สมัยรัตนโกสินทร์
มีสถานที่ซึ่งกวีได้พรรณนาถึง ตามรายทางที่ผ่านไปดังต่อไปนี้......\"